Prezentujemy wyniki badań ankietowych przeprowadzonych pod koniec 2024 roku na reprezentatywnej próbie uczniów najstarszych klas szkół podstawowych w powiecie ostrowieckim. Badanie dotyczyło zjawiska hejtu, przemocy rówieśniczej i cyberprzemocy wśród młodych ludzi. Na zalecenie Radia Ostrowiec takie badanie opracowali i wykonali pracownicy Wydziału Pedagogicznego Akademii Nauk Stosowanych imienia Józefa Gołuchowskiego w Ostrowcu Świętokrzyskim.
– Wiedząc, jak poważnym zagrożeniem dla młodych ludzi jest przemoc rówieśnicza, cyberprzemoc, hejt, bo przecież także z myślą o młodzieży z problemami, które ich doświadczają organizowaliśmy w ramach akcji Gwiazdki Moc integracyjne obozy ze wsparciem psychologa, chcieliśmy dokładnie zbadać zjawisko w naszych szkołach. Cieszymy się, że spotkaliśmy się z takim zaangażowaniem ze strony władz naszej uczelni oraz samorządowców. Z władzami miasta Ostrowca Świętokrzyskiego przygotowujemy już wspólne działania, żeby poprawić zdiagnozowany stan rzeczy. Niektóre już wkrótce będziemy zapowiadać, a inne planować – mówi Magdalena Jurkowska, redaktor naczelna Radia Ostrowiec.
Badaniem objęci byli uczniowie klas VI-VIII szkół podstawowych ze wszystkich gmin powiatu ostrowieckiego. Ankiety wypełniło 1342 uczniów. – Jest to duża próba badawcza, duża liczba ankiet, więc to badanie jest rzetelne. Ta ankieta była tak skonstruowana, że te obszary, które udało nam się zbadać są bardzo zróżnicowane i wzajemnie się uzupełniają. To jest taki całokształt tego, jak to zjawisko wśród naszych uczniów funkcjonuje, jakie są problemy z radzeniem sobie z tym problemem -mówiła w studiu Radia Ostrowiec dziekan Ewelina Żuchowska.
Badanie oparte na ponad 30 pytaniach potwierdza, że zjawisko hejtu i przemocy rówieśniczej są powszechne. Młodzież spotyka się z nim zwłaszcza w internecie i szkole, czyli najbliższym otoczeniu. Miało sprawdzić też, czy młodzież wie, jak reagować, jak reaguje, czy czuje się w szkole bezpiecznie, czy zwraca się po pomoc do nauczycieli. – Z ankiet wynika, że placówki oświatowe bardzo dobrze pełnią tę rolę profilaktyczną. Uczniowie są edukowani, czują nawet nadmiar tych wszystkich treści, aczkolwiek chodzi o treści teoretyczne, co później nam wybrzmiało w dalszych pytaniach ankiety. Wygląda na to, że ta wiedza jest, potencjał jest, natomiast brakuje przełożenia na działanie – dodaje dziekan Żuchowska.
Jak wynika z ankiety, 60 proc. badanych ma w szkole zaufanego nauczyciela, ale już tylko 33 proc. uważa, że relacja z nim jest na tyle dobra, żeby zwrócić się do niego o pomoc. Przypadki cyberprzemocy, gdyby to sam uczeń był ofiarą, deklaruje zgłosić nauczycielowi już tylko 8 proc. uczniów. Chętniej uczniowie deklarowali zgłaszanie nauczycielom takich przypadków, gdyby ofiarą był kolega, koleżanka. – To nie jest właściwa postawa – ocenia Marta Wojtas, koordynatorka Poradni Dziecko w Sieci Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę. – W takich sytuacjach u dzieci powinien się uruchomić zupełnie inny wzorzec. Nie taki, że to ja, jako dziecko, powinienem sobie poradzić z tą sytuacją i jeszcze pomóc innym, tylko, że to jest sytuacja, że powinienem zgłosić się o pomoc do osób dorosłych lub przynajmniej ich o tym poinformować. Dzieci powinny wiedzieć, że to dorosłe osoby są dorosłe i jako takie dużo mogą w tej sytuacji, więc im należy przekazać pałeczkę. Należy pamiętać, że przypadki przemocy bardzo często nie są incydentalne, a jest to cały ciąg sytuacji i informacja przekazana osobom dorosłym może ochronić przed możliwymi bardzo trudnymi konsekwencjami – wyjaśnia psycholożka i terapeutka. Zwraca uwagę, że dorośli zawsze muszą reagować na zgłaszane i dostrzegane przypadki hejtu i przemocy i nazywać je. Żeby zapobiegać, na przykład w szkołach, ważne jest promowanie kultury bez przemocy oraz integracja, budowanie właściwych relacji w grupie. – Podstawą jest reakcja. Po prostu zawsze trzeba reagować na takie sytuacje, trzeba je nazywać i nigdy nie można ignorować i zamiatać pod dywan – dodaje.
Reagować zapowiadają władze Ostrowca. – W naszej opinii taka ankieta była bardzo potrzebna. Zależało nam na tym, aby przyjrzeć się temu zjawisku w naszych szkołach. Nie chodzi o to, żeby udawać, że problemu nie ma, bo mamy problem. Młodzi nie radzą sobie w tych relacjach między sobą. Pojawiają się sytuacje, w których czują się zagrożeni w swoim własnym środowisku. Nie chowamy głowy w piasek. Analizujemy, co można z tym zrobić, a już pewne wnioski wyciągamy – mówiła w studiu RO Katarzyna Piętos, wiceprezydent Ostrowca Świętokrzyskiego, zapowiadając także wspólne z Radiem Ostrowiec działania.
W zakładce podcasty opublikowana jest już cała rozmowa z dziekan Eweliną Żuchowską i wiceprezydent Katarzyną Piętos. Wkrótce na antenie i stronie rozmowa z Martą Wojtas z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę.
/mag/