Po raz pierwszy w tym roku w Polsce, dzień 14 lutego będzie świętem państwowym – Narodowym Dniem Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej. Przypada w rocznicę przekształcenia w 1942 roku Związku Walki Zbrojnej w Armię Krajową – największą konspiracyjną armię w okupowanej Europie.
– Często mówiąc o Armii Krajowej mówimy o pewnym fenomenie, czy zjawisku wyjątkowym, bo tak było w istocie. To największa podziemna armia w okupowanej Europie, ale też – co bardzo istotne – to część polskiego państwa podziemnego, które funkcjonowało przez cały czas okupacji niemieckiej – mówi Robert Piwko, naczelnik delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Kielcach.
– Ustanowienie tego dnia świętem państwowym pewnie w większej skali zwróci naszą uwagę na datę 14 lutego – dodaje. – Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej przypada też w dniu, w którym manifestowana jest miłość, czyli w Walentynki. To bardzo dobrze, że z takim pozytywnym skojarzeniem będziemy wspominać tych żołnierzy, a dlaczego? Dlatego, że oni również, przede wszystkim z miłości i przywiązania do Ojczyzny wstępowali w szeregi Związku Walki Zbrojnej, później Armii Krajowej i wykonywali rozkazy, których celem było odzyskanie niepodległości.
Żołnierze Armii Krajowej w regionie kieleckim byli szczególnie aktywni. Ich dowódcą od wczesnej wiosny 1943 roku był Jan Piwnik „Ponury”. W organizacji oddziałów pomagali mu skoczkowie cichociemni Eugeniusz Kaszyński ps. „Nurt”, Waldemar Szwiec ps. „Robot”, Antoni Jastrzębski ps. „Ugór”. Od czerwca do sierpnia 1943 r. „Ponury” podporządkował sobie większość samodzielnych oddziałów operujących w północnej części dzisiejszego województwa świętokrzyskiego. Zgrupowania liczyły łącznie około 250-300 osób. Dziś już coraz mniej jest żyjących, bezpośrednich świadków wydarzeń sprzed ponad 80 lat.
– Apeluję do wszystkich, aby szczególną wrażliwością, troską i opieką, a także z podziękowaniem spoglądać na tych, którzy będą na uroczystościach. Na weteranów i kombatantów, którzy jeszcze mają siłę, którzy chcą widzieć jak pamięć o nich i ich kolegach trwa – mówi Robert Piwko.
Pierwsze obchody Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Armii Krajowej w Ostrowcu Świętokrzyskim będą bardzo skromne. W piątek o godzinie 7.45 przedstawiciele samorządów złożą kwiaty przy pomniku poświęconym żołnierzom AK obok kolegiaty świętego Michała.
/sla/
