Czy alkoholizm jest dziedziczny?

Żyjąc, dorastając w rodzinie z problemami alkoholowymi, pytanie czy i mnie to spotka nasuwa się automatycznie. Dzieci w rodzinie alkoholików często naznaczone są piętnem alkoholizmu. Dość powszechne bywa przekonanie, że skoro wszyscy piją to je na pewno też to spotka. Czy takie podejście jest słuszne?

Genetyka a dziedziczenie?

Alkoholizm jest złożoną chorobą o kilku podłożach. Struktura ludzkich genów (genom) determinuje to jak wyglądamy, kolor włosów, oczu. Genetyka w pewnym stopniu wpływa na to jacy jesteśmy. Pomaga określić ludzkie cechy, zachowania i cechy osobowości.
Dziedziczenie wskazuje na mutację w genach, która jest przekazywana z pokolenia na pokolenie (np. autyzm, skłonności do depresji).
Od wielu lat trwają badania mające na celu określenie w jakim stopniu genetyce i dziedziczeniu można przypisać wpływ na problem alkoholowy. 

Genetyka odgrywa dużą rolę w dziedziczeniu choroby alkoholowej. Nie istnieje jeden gen alkoholizmu, który  w pełni odpowiada za uzależnienie. Warianty genetyczne i ich interakcje z czynnikami środowiskowymi, społecznymi mogą przyczyniać się do zaistnienia problemu. 

DNA to nie wszystko

Rodziny z historią alkoholizmu mogą przekazywać te tendencje kolejnym pokoleniom. Badania  przeprowadzone w USA dowodzą, że alkoholizm jest  złożoną chorobą genetyczną. Naukowcy odkryli, że istnieje 50% szans na predyspozycje do zaburzeń związanych z używaniem alkoholu (silny wpływa na ryzyko alkoholizmu mająm.in. geny ADH1B i ALDH2). Równie ważną rolę odgrywają geny GABRA2, CHRM2, KCNJ6 i AUTS2.
Nie ma jednego konkretnego  genu alkoholowego,  który uzależnia osobę od alkoholu.  Jak podaje amerykański Państwowy Instytut Nadużywania Alkoholu i Alkoholizmu: „Geny odpowiadają za około połowę ryzyka  uzależnień. Dlatego same geny nie decydują o tym, czy ktoś rozwinie stanie się alkoholikiem. Pozostałą część ryzyka stanowią czynniki środowiskowe, a także interakcje genów i środowiska.”

Minimalizuj ryzyko uzależnienia – żyj świadomie

Osoby będące w  genetycznej grupie ryzyka nie są z góry skazane na alkoholizm. Oznacza to, że problem alkoholowy w domu (rodzic – alkoholik) nie czyni cię automatycznie jego naśladowcą. Uważa się, że ryzyko alkoholizmu jest zarówno środowiskowe, społeczne i behawioralne, jak i genetyczne – dziedziczne.
Taka wiedza pozwala na zbudowanie planu zapobiegania ewentualnym zagrożeniom. Identyfikacja ryzyka, jego szacowanie i umiejętność przeciwdziałania pozwala na zapobieganie uzależnieniu od alkoholu.

Nikt nie wybiera swojej rodziny

Jeśli jesteś w grupie, która potencjalnie obarczona jest ryzykiem alkoholizmu warto zwrócić uwagę na pewne objawy, symptomy, które mogą zapobiec rozwojowi alkoholizmu. Dlaczego? Alkoholizm silnie uzależnia. Uwarunkowania społeczne i środowiskowe mogą wpłynąć  na jego rozwój.
Alkohol w jest dla wielu osób odskocznią, daje chwilowe ukojenie, szansę na zapomnienie o problemach. Redukuje stres, odsuwa ze świadomości problemy rodzinne, zawodowe. Oczywiście jest to pozorne.
Dla wielu osób picie alkoholu jest również elementem przynależności do grup społecznych. Jest postrzegane jako sposób na dopasowanie się, zwłaszcza w wieku nieletnim

Co warto wiedzieć:

Czy jest jakiś sposób, aby przeciwdziałać chorobie alkoholowej w sposób swiadomy?

  • Historia rodziny. Dowiedz się  z jakimi problemami członkowie Twojej rodziny musieli się zmierzyć. Jeśli Twoja rodzina miała „przeszłość alkoholową” musisz zrozumieć zagrożenia jakie to może ze sobą nieść, aby móc im przeciwdziałać . Ustal, czy i jak oni radzili sobie  ze swoimi problemem
  • Mając wiedzę  z pierwszego kroku, możesz ustalić gdzie jesteś i z jakim ryzkiem musisz się zmierzyć 
  • Znajdź najbliższe miejsce, gdzie uzyskasz pomoc. Zanim dotrzesz do odpowiedniego ośrodka pomoże Ci blog o leczeniu uzależnień.
  • Rozpoznaj objawy nadużywania alkoholu i podejmij działania, gdy się pojawią. Uważaj na swoje zachowania. Picie z umiarem i ograniczanie spożycia alkoholu może pomóc zmniejszyć ryzyko uzależnienia od alkoholu, a w konsekwencji także alkoholizmu.
  • Miej „czyste otoczenie”.  Otaczaj się ludźmi o trzeźwych poglądach. Wspierających zdrowe trzeźwe nawyki. Spotykaj się z ludźmi, którzy czują to samo, co ty. Unikaj prowokatorów, nie kuś losu.

Alkoholizm jest problemem złożonym, to kombinacja tego, co tkwi w naszych  genach, warunków społecznych i  środowiskowych, w których się znajdujemy. Ważne jest abyś nigdy nie postawił siebie na przegranej pozycji , osoby której los jest z góry przesądzony. Tak nie jest. Znając siebie, przeszłość swojej rodziny i środowisko w którym żyjesz możesz tak kierować swoim życiem aby uniknąć pułapki, która może Cię wpędzi w alkoholizm. 

Źródła:
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4056340/
https://www.addictioncenter.com/alcohol/genetics-of-alcoholism/

Is Alcoholism Hereditary?

Is Alcoholism Hereditary What the Research Shows

Ważne wydarzenia